Τί είναι το Vision Therapy / Vision Training (VT);

Το Vision Therapy είναι ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα οπτικών δραστηριοτήτων το οποίο σχεδιάζεται και εκτελείται από κατάλληλα εκπαιδευμένους οπτομέτρες με την βοήθεια οπτικών οργάνων και την κατάλληλη εφαρμογή φακών, πρισμάτων και φίλτρων.

Για το λόγο αυτό δεν θα πρέπει να συγχέεται με καμία άλλη «θεραπευτική» προσέγγιση ως προς την όραση (π.χ. μέθοδος Irlen), προγράμματα αυτοβελτίωσης (π.χ. μέθοδος Bates) ή εναλλακτικές θεραπείες (π.χ. yoga, ιριδολογία). Οι δραστηριότητες που εφαρμόζουμε στα προγράμματα Vision Therapy είναι ευχάριστες και ενδιαφέρουσες κάνοντας κάθε συνεδρία μια ξεχωριστή και ιδιαίτερη εμπειρία για μικρούς και μεγάλους.

Κάποιες φορές, περιορισμένες οπτικές δραστηριότητες μπορούν να ενσωματωθούν σε θεραπευτικά προγράμματα ειδικής αγωγής, μόνο υπό την καθοδήγηση και επίβλεψη οπτομέτρη και μόνο όταν εκείνος το κρίνει ωφέλιμο στα πλαίσια της διεπιστημονικής προσέγγισης, αλλά και πάλι οι δραστηριότητες αυτές δεν αποτελούν ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα Vision Therapy.

Αν και η προέλευση του Vision Therapy έχει τις ρίζες της στην κλασσική ορθοπτική, η εφαρμογή του στηρίζεται στα πιο πρόσφατα δεδομένα των νευρο-επιστημών, την μελέτη της ανθρώπινης συμπεριφοράς και τα σύγχρονα αντιληπτικά μοντέλα. Το γεγονός αυτό δίνει την δυνατότητα στους οπτομέτρες να έχουν ενεργό και διακριτό ρόλο, τόσο διαγνωστικά όσο και θεραπευτικά, σε ένα τεράστιο εύρος οπτικών δυσλειτουργιών και ιδιαίτερων καταστάσεων.

Συνήθεις δυσλειτουργίες στις οποίες εφαρμόζονται προγράμματα Vision Therapy

Συχνά οι δυσλειτουργίες μπορεί να είναι εμφανείς ή περίτεχνα κεκαλυμμένες σε διαγνώσεις όπως οι μαθησιακές δυσκολίες, η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής, οι διαταραχές της συμπεριφοράς, ο αυτισμός, οι διασείσεις, η εγκεφαλική παράλυση, επηρεάζοντας την λειτουργικότητα του ατόμου ή δίνοντας λάθος κατεύθυνση ως προς τις θεραπευτικές προσεγγίσει που απαιτούνται.

Μια πλήρης οπτομετρική αξιολόγηση και η κατάλληλη παρέμβαση μπορεί να αλλάξει την πορεία και την ζωή ενός ανθρώπου.

Πρόκειται για δυσκολία των ματιών να συγκλίνουν όταν το άτομο κοιτάζει σε κοντινές αποστάσεις προκαλώντας έτσι οπτική κόπωση, δυσκολίες στο διάβασμα και το γράψιμο, πονοκεφάλους ή/και διάσπαση προσοχής προσομοιάζοντας εικόνα ΔΕΠΥ.

Πρόκειται για την απόκλιση ενός ή και των δύο ματιών από την ορθή θέση τους. Παρόλο που υπάρχουν πολλοί τύποι στραβισμού και αιτίες που τους προκαλούν, οι περισσότεροι μπορούν να βελτιωθούν ή/και να αποκατασταθούν. Ακόμα κι όταν χρειάζεται χειρουργική επέμβαση η εφαρμογή προγραμμάτων Vision Therapy πριν ή/και μετά το χειρουργείο μπορεί να αυξήσει τα ποσοστά επιτυχίας και την διατήρηση του μετεγχειρητικού αποτελέσματος αντίστοιχα.

Πρόκειται για την μειωμένη οπτική απόδοση ενός ματιού το οποίο δεν έλαβε σωστό ερεθισμό κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του. Έχει χαρακτηριστικά μειωμένη οπτική οξύτητα αλλά και γενικότερα μειωμένη οπτική απόδοση. Η επιτυχημένη ενεργοποίηση ενός αμβλυωπικού ματιού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες αλλά γίνεται ευκολότερα, ταχύτερα και σταθερότερα σε όσο το δυνατόν μικρότερες ηλικίες χωρίς όμως πραγματικά να υπάρχει περιορισμός ακόμα και για τους νέους ενήλικες.

Αφορά δυσκολίες πρόσληψης της οπτικής πληροφορίας ή της επεξεργασίας της. Μια ανεπαρκής οπτική αντίληψη μπορεί να είναι η αιτία δυσκολιών ανάγνωσης αλλά και κατανόησης πλήθους μαθημάτων (π.χ. γεωμετρία, ιστορία, κ.α.). Πολλές φορές μάλιστα τέτοιες δυσκολίες χαρακτηρίζονται ως δυσλεξία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία ή μαθησιακές δυσκολίες χωρίς να είναι πραγματικά.

Πρόκειται για δυσκολίες εστίασης που διενεργούμε με τον φακό του ματιού μας όταν ένα άτομο κοιτάζει σε κοντινές αποστάσεις. Κάποιες φορές ο φακός του ματιού μπορεί να αδυνατεί να εστιάσει την εικόνα σωστά (ανεπάρκεια προσαρμογής) ή αντίθετα να βρίσκεται σε διαρκή και ανεξέλεγκτη εστίαση (σπασμός προσαρμογής). Η εφαρμογή Vision Therapy σε συνδυασμό με συμπληρωματικές-εναλλακτικές τεχνικές μπορεί να δώσει εξαιρετικά αποτελέσματα.

Η όραση καθοδηγεί την κίνηση και ορίζει την έγκαιρη και ακριβή αντίδραση του σώματος και του μυαλού. Παρόλο που συνήθως οι αθλητές έχουν εξαιρετική όραση και οπτικές δεξιότητες, η διαφορά ενός αθλητή από έναν πρωταθλητή κρίνονται στις αντιληπτικές λεπτομέρειες και τα δέκατα του δευτερολέπτου, υπό συνθήκες έντονου stress. Τα προγράμματα Vision Therapy προσαρμόζονται στις απαιτήσεις των αθλητών και των προπονητών τους για να δώσουν την ώθηση που χρειάζεται η επιτυχία.

Ένα μεγάλο μέρος του εγκεφάλου μας εξυπηρετεί άμεσα η έμμεσα λειτουργίες της όρασης. Κάθε τραυματισμός ή αγγειακό επεισόδιο μπορεί να προκαλέσει προφανή ή λιγότερο εμφανή προβλήματα στην όραση, την κινητικότητα και την συνεργασία των δύο ματιών αλλά και στην νοηματοδότηση της εικόνας που λαμβάνεται, όπως και στην κινητικότητα και την αίσθηση της ισορροπίας. Ακόμα και διασείσεις με υποκλινική εικόνα είναι δυνατόν να δημιουργούν δυσκολίες όρασης πολλούς μήνες μετά το συμβάν.

Αφορά τις ομαλές ή αλματώδεις κινήσεις που εκτελούν τα μάτια μας τόσο συνειδητά όσο και υποσυνείδητα, προκειμένου να παρακολουθούμε το περιβάλλον γύρω μας. Συχνά οι δυσκολίες αυτές έχουν την μορφή αναπτυξιακής ανωριμότητας και μπορούν να βοηθηθούν σημαντικά από τα προγράμματα Vision Therapy.

Πρόκειται για δυσλειτουργίες με νευρολογικό υπόβαθρο. Τα μάτια μπορεί να λαμβάνουν ανεμπόδιστα την πληροφορία αλλά κάποιες περιοχές του εγκεφάλου να μην την ερμηνεύουν επαρκώς. Η εφαρμογή των κατάλληλων ερεθισμάτων μέσω του Vision Therapy μπορεί να τα αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τα επίπεδα λειτουργικότητας της όρασης.

Πολύ συχνά οι ασθενείς αυτοί νιώθουν αβοήθητοι καθώς οι βλάβες που παρουσιάζονται μπορεί να είναι δύσκολα ή καθόλου αναστρέψιμες. Η εκπαίδευση της έκκεντρης προσήλωσης και η χρήση της υπολειπόμενης όρασης σε περιπτώσεις ημιανοψίας, εκφύλισης ωχράς κηλίδας, κ.α. μπορεί να διευρύνει τα επίπεδα της λειτουργικής όρασης σε συνδυασμό με την χρήση των βοηθημάτων χαμηλής όρασης.